Kusmak Orucu Bozar mı?

Rivayet 1. Ma’dan İbnu Talha, kendisine Ebu’d-Derda’nın şunu anlattığını söylemiştir: ‘Rasulullah kustu ve orucunu açtı. Sevban’a bu meseleyi sordu. Sevban: ‘Doğru söylemiş, o zaman abdest suyunu ben döktüm’ dedi

Ebu Davud, Savm 32, (2381); Tirmizi, Taharet 64, (87).

Rivayet 2. Üç şey vardır orucu bozmaz: Kan aldırmak, kusmak, ihtilam olmak.

Tirmizi, Savm, 24

Rivayetin Tenkiti :

Kur’an-ı Kerim’de oruçluyken kusan kişinin orucunun bozulacağına ve orucunu kaza etmesi gerektiğine dair bir bilgi yoktur. Orucu yeme, içme ve cinsel ilişkinin bozacağına dair bilgi vardır. Bu nedenle oruçlu iken kusan bir kişi sağlık durumuna bakar. Kendini iyi hissedip orucunu devam ettirmeye gücünün yeteceğine kanaat getiriyorsa orucunu devam ettirebilir, kusması sebebiyle kendisini iyi hissetmeyen bir kişi ise, orucuna devam etmeyerek o günün orucunu başka bir günde kaza edebilir. Dolayısıyla oruçluyken kusmanın, kişinin durumuna göre değişebilecek bir sonucu vardır. Ayetler bu gibi durumlarda esneklik getirerek kolaylık sağlarlar. Ancak rivayetlerdeki ifadeler Allah’ın açıklamadığı durumları açıklamaya ve yeni hükümler getirmeye kalkışarak işi zorlaştırırlar.

Örneğin kusmanın orucu açma sebebi olduğu rivayetini esas alan biri, kendisini en ufak şekilde etkilemeyecek biçimde az ya da çok kussa da orucunu açmak durumunda kalacaktır. Bu ise Allah’ın kolaylık ve esneklik sağladığı bir durumu sınırlamaktır. Şayet iddia edildiği gibi peygamberimiz kustuğu için orucunu açtıysa belki rahatsızlığı sebebiyle orucunu tamamlayamayacağına kanaat getirdiği için orucunu açmıştır. Bu ise zaten Allah tarafından insanlara tanınan bir hak ve kolaylıktır. Ancak böyle bir olayın gerçekten yaşanıp yaşanmadığını bilmeden, yaşanmışsa da hangi sebepten dolayı peygamberimizin bu şekilde davranmış olduğuna dair en ufak bir bilgiye sahip olmadan kustuğu için orucunu açtığını iddia etmek, benzeri birçok konuda olduğu gibi dinde olmayan ya da esnek bırakılmış şeyleri dine ilave etmektir.